Ucuz Yedek Parça Nasıl Bulunur?
‘Araban var mı derdin var’ sözünü her otomobil sahibi bilir ve bu sözün gerçekliğine hak verir. Çünkü bu dert, sadece çıldırtan trafikten, uçuk vergilerden ibaret değildir. Derdin büyüğü, arabanın bakımında ya da parça değişiminde ödenen yüksek fiyatlardan doğar.
Çoğu zaman aracınızın sorunu, hiç anlamadığınız bir dille ve bilmediğiniz kelimelerle size anlatılır, karşınıza uzun bir parça listesi ve yüklü bir fatura çıkarılır. Arabanızı düşünüp ‘sorun çıkmasın’ diyerek liste ve faturayı kabul eder, cebinizin boşalmasına rıza gösterirsiniz.
Peki, aracınızın servisteki bakım ve yedek parça maliyetinin gerçekte bu kadar yüksek olmadığını biliyor musunuz? Aracınızdaki problemin büyütülerek size gereksiz yere parça aldırıldığını ve fazla ödediğinizi?… ‘Yetkili servis’ dışındaki özel servislere gittiğinizde aracınızın garanti kapsamından çıkmayacağını?… Yerli ya da yan sanayi değil, aynı yedek parçanın, biri diğerinden iki kat fazla fiyata nasıl satıldığını?… Mesela, bir parçası değiştirilirken araca gerçekten uygulandığından emin misiniz? Yedek parçaların fiyatlarının, araç sahibinin ekonomik durumuna göre belirlendiğini söylesek, ne dersiniz? Araç sahibinin eğitim seviyesi yükseldikçe araba ile ilgili bilgisizliğinin arttığını ve daha çok ödediğini de ekleyelim buna.
Tamircilerden servislere, ithalatçı firmalardan yedek parçacılara kadar sektörde bir araştırma yaptık; nasıl ve neden fazla para ödediğimizi hayretle gördük. Otomobiliniz kadar cebinizi de düşünüyorsanız, bu haber sizi ‘uyandıracak’.
Tamirciler, servisler, büyük ithalatçı firmalar ve yedek parça satışı yapanlar ile görüştük ve servislere yedek parçacılara nasıl yok yere fazla para ödediğimizi başlıklar halinde, ayrıntılı bir biçimde çıkardık. Bununla da kalmayıp işin ehlinden ne yapılması gerektiği konusunda da tüyolar aldık. Aracınız kadar cüzdanınızı da düşünüyorsanız…
Fiyat araç sahibine göre belirleniyor!
Pahalı bir arabaya binen ile ucuz bir arabaya binen iki tüketici aynı parçaya farklı fiyatlar öder. Bu farklılığın tek sebebi, pahalı arabaya binenin daha fazla ödeyebilme gücünün olmasıdır. Çünkü bir aracın modeli yükseldiğinde her parçası değişmez ve bu parçaların fiyatları da yükselmez. Arabada değişen, onun fiyatını artıran neden, aracın kullanım özelikleridir, konforudur, güvenliğinin artışıdır. Söz gelimi aynı marka otomobilin 1997’de üretilen bir modeli ile 2007’de üretilen bir modelinin balataları aynı olabilir. Çünkü balatanın takıldığı kaliper aynıdır. Ve bu balataların ürün numaraları da aynıdır. Bunun dışında, farklı marka arabaların belli parçaları da aynı olabilir. Söz gelimi Volkswagen Touareg, Porsche Cayenne ve Audi Q7 4×4’lerin fren balataları aynıdır. Fakat tüketici bunu bilmediği ve ürünü numarası ile istemediği için yedek parçacıda aynı balataya, farklı modeller söylediği için farklı fiyat ödemek durumunda kalır. Ve bu fark diğerinin birkaç katı olacak kadar büyüktür.
Sektörde fiyat sistemi altüst oldu
Yedek parça fiyatlarını artıran bir sebep de sektördeki sistem. İthalatçı büyük firmaların elindeki ürün, önce tedarikçiye, oradan ana bayilere, oradan yedek parçacıya, oradan da servise dağıldığı ve her biri belli oranlarda kâr ile sattığı için fiyatlar inanılmaz ölçülerde yükseliyor, olan son tüketiciye oluyor. Bu durum ve internetin kullanımıyla son tüketicinin bilgiye ulaşması, sektörü yeni arayışlara soktu. Artık ithalatçı büyük firma, diğer aracıları kaldırarak yedek parçacıya direkt ulaşabileceği satış sistemleri geliştirmeye, ürünü neredeyse son kullanıcıya satmanın yollarını araştırmaya ve bunu örneğin internetten satış gibi alternatiflerle uygulamaya başladı. Son kullanıcının lehine olan bu durum sektörde rekabet şartlarını ağırlaştırdı, sektörü kaliteli ve ucuz hizmet vermeye yöneltti.
En çok zarar gören sigorta şirketleri
Araç kaskosu yapan sigorta şirketlerinin, kendilerini garanti altına almak ve zarar etmemek için her aracın her parçası için belirlediği bir fiyat var. Ve sigortalı araçta değişen parçalar için servislere bu fiyat üzerinden ödeme yapıyor. Ancak belirledikleri bu fiyat, parçacıdaki perakende satış fiyatı… Yani piyasadaki en yüksek fiyat… Bu durumda sigorta şirketinin maliyetleri arttığı ve bu maliyet kasko bedellerine yansıdığı için tüketici dolaylı olarak bundan da olumsuz yönde etkileniyor.